Μεταφορές / μετακινήσεις

Μη μηχανοκίνητα και δημόσια μέσα μεταφοράς

Στόχοι

Να γνωρίσετε το οικολογικό αποτύπωμα των μετακινήσεων
Εξοικείωση των project managers με φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μετακίνησης (θετικές και αρνητικές πτυχές))

Δείκτης «Πράσινης» Αξίας

Επεξήγηση

Ο υπερβολικός αριθμός των αυτοκινήτων που εισέρχονται σε μια πόλη έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στη φύση και την ανθρώπινη υγεία. Τα καυσαέρια επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα και εκπέμπουν επιβλαβή σωματίδια, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο αναπνευστικών ασθενειών και μπορούν επίσης να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική υγεία των ανθρώπων. Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τα παιδιά, καθώς ο αναπτυσσόμενος εγκέφαλος είναι εξαιρετικά ευαίσθητος και ευάλωτος στις επιδράσεις του περιβάλλοντος. Ο αριθμός των αυτοκινήτων στις πόλεις δεν μπορεί να αυξάνεται επ' άπειρον, διότι, κάποια στιγμή, ο χώρος εξαντλείται και οι άνθρωποι και τα οχήματά τους δεν θα χωράνε. *Ένα λεωφορείο μπορεί να αντικαταστήσει τουλάχιστον 30 αυτοκίνητα. (Οι εκτιμήσεις βασίζονται στη βάση δεδομένων TRACCS 2013 και στον δείκτη TERM 027). Εκτός από τη κυκλοφοριακή συμφόρηση και την έλλειψη χώρου στις πόλεις, τα αυτοκίνητα καταστρέφουν και το αστικό τοπίο. Όσο περισσότερα αυτοκίνητα εισέρχονται στα κέντρα των πόλεων, τόσο λιγότερος χώρος υπάρχει για τους ποδηλάτες και τους πεζούς. Επίσης με τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα δίπλα από τα πεζοδρόμια, ο οδικός χώρος για τους ποδηλάτες γίνεται πολύ στενός και επικίνδυνος.

Πρέπει επίσης να εξετάσουμε τον αντίκτυπο του Covid-19 στην επιλογή των ανθρώπων να χρησιμοποιούν ή όχι τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Μια πρώιμη έρευνα στην πόλη Ningbo της Κίνας, μια πόλη με παρόμοιο πληθυσμό με τη Νέα Υόρκη, διαπίστωσε ότι παρόλο που πόλη έφτασε να έχει μηδενικά κρούσματα και θανάτους από Covid ημερησίως, η χρήση των δημόσιων μέσων μεταφοράς εξακολουθούσε να μειώνεται κατά 80% και η χρήση των ιδιωτικών οχημάτων να αυξάνετε κατά 40%. Αν αυτό συμβαίνει εκεί, μπορούμε να φανταστούμε το πόσοι άνθρωποι στην Ευρώπη επιλέγουν επίσης το προσωπικό τους όχημα έναντι των δημόσιων μέσων μεταφοράς. Με αυτό τον τρόπο αντισταθμίζονται όλα τα οφέλη που προκύπτουν από τους ανθρώπους που μετακινούνται με τα μέσα μαζικής μεταφοράς στη δουλειά τους.

Οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη και είναι η κύρια αιτία της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στις πόλεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2016). Στον τομέα των μεταφορών δεν παρατηρήθηκε η ανάλογη σταδιακή μείωση των εκπομπών όπως σε άλλους τομείς: οι εκπομπές άρχισαν να μειώνονται μόλις το 2007 και εξακολουθούν να παραμένουν υψηλότερες από ό,τι το 1990. Πιο συγκεκριμένα, οι οδικές μεταφορές αποτελούν το μεγαλύτερο παράγοντα εκπομπών, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 70% του συνόλου των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τις μεταφορές το 2014 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2016).

Μεταφορές και η στρατηγική της ΕΕ:
Τα βασικά χαρακτηριστικά της στρατηγικής

Αύξηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος μεταφορών με την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών, την έξυπνη τιμολόγηση και την περαιτέρω ενθάρρυνση της επιλογής των τρόπων μεταφοράς με χαμηλότερες εκπομπές ρύπων.
Επιτάχυνση της ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών ενέργειας για τις μεταφορές, όπως τα προηγμένα βιοκαύσιμα, η ηλεκτρική ενέργεια, το υδρογόνο και τα ανανεώσιμα συνθετικά καύσιμα, καθώς και άρση των εμποδίων στον εξηλεκτρισμό των μεταφορών.
Μετακίνηση προς τα οχήματα μηδενικών εκπομπών. Ενώ θα χρειαστούν περαιτέρω βελτιώσεις στον κινητήρα εσωτερικής καύσης, η Ευρώπη πρέπει να επιταχύνει τη μετάβαση σε οχήματα χαμηλών και μηδενικών εκπομπών.

Εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης:

Ηλεκτρικά ποδήλατα και διαχωρισμένα δίκτυα ποδηλατοδρόμων.
Η ποδηλασία, η οποία μοιράζεται πολλά από τα κλιματικά οφέλη με το περπάτημα, αποτελεί όλο και περισσότερο μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για τις μετακινήσεις με το αυτοκίνητο. Ορισμένες χώρες έχουν προπορεύονται στις μετακινήσεις με ποδήλατο: στις Κάτω Χώρες το 26% των μετακινήσεων γίνεται με ποδήλατο, ακολουθεί η Δανία με 18% και το 10% στη Γερμανία (BBC, 2020). Και οι τρεις χώρες προέβησαν σε σημαντικές αλλαγές πολιτικής στις δεκαετίες του 1970 και 1980 που οδήγησαν σε μεγάλη αύξηση της χρήσης του ποδηλάτου. Όλες εξακολουθούν να επενδύουν σε υποδομές για τη χρήση του ποδηλάτου.
Μια μετακίνηση με λεωφορείο ισοδυναμεί σχεδόν με τη μισή εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τη μετακίνηση με αυτοκίνητο και συμβάλλει επίσης στην αποσυμφόρηση των δρόμων.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ/ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ της δράσης

Πλεονεκτήματα:

Η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς μειώνει την ατμοσφαιρική ρύπανση
Αύξηση αποδοτικότητας του καυσίμου
Μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης
Εξοικονόμηση χρημάτων
Αυξάνει τη κινητικότητα
Εξοικονόμηση χρόνου
Τα μέσα μαζική μεταφοράς είναι ασφαλέστερα

Προκλήσεις:

Ορισμένα συστήματα δημόσιας μετακίνησης δεν είναι καθόλου ικανοποιητικά
Οι άνθρωποι διστάζουν να χρησιμοποιήσουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς μετά την πανδημία
Υψηλός χρόνος αναμονής
Αναξιόπιστα σε πολλές περιοχές
Οι καθυστερήσεις μπορεί να φέρουν προβλήματα στην εργασία
Μεγαλύτερη πιθανότητα για να κολλήσεις κάποια ασθένεια / μόλυνση
Πολυπληθής χώροι σε ώρα αιχμής
Αργή μετακίνηση όταν δεν υπάρχουν λωρίδες λεωφορείων
Τα ποδήλατα μπορεί να είναι ακριβά και μπορούν να κλαπούν εύκολα
Πολλές πόλεις δε διαθέτουν κατάλληλο οδικό δίκτυο για ποδηλάτες (ατυχήματα)
Ίσως να μη μπορεί να εφαρμοστεί από ηλικιωμένους ανθρώπους
Οι καιρικές συνθήκες μπορεί να επηρεάσουν την οδήγηση με ποδήλατο

Σύνδεσμοι προς χρήσιμες πηγές

Εκπομπές από τις μετακινήσεις ec.europa.eu

Πώς οι καθημερινές μας μετακινήσεις βλάπτουν τον πλανήτη www.bbc.com

Μπορείτε να υπολογίσετε και να συγκρίνετε την ποσότητα των εκπομπών CO2 που παράγονται μεταξύ διαφορετικών τρόπων μεταφοράς και την ποσότητα που παράγετε εσείς: calculator.carbonfootprint.com